အာလူးစိုက္ပ်ိဳးနည္း
ကမာၻ႔ႏိုင္ငံအမ်ားစုတြင္ အာလူးသီးႏွံသည္ အာဟာရတန္ဘိုးျမင့္ေသာေၾကာင့္ အဓိကအစားအစာအျဖင့္ စားသံုးလွ်က္ရွိေသာ သီးႏွံ ျဖစ္ပါသည္။
စိုက္ပ်ိဳးသည့္ဧရိယာအေနျဖင့္ ပဥၥမအဆင့္တြင္ရွိၿပီး ထုတ္လုပ္မႈတန္ဘိုးအရ စတုတၳအဆင့္တြင္ ရွိပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္ စစ္မျဖစ္ခင္ကအာလူးစိုက္ပ်ိဳးမႈရွိခဲ့ၿပီး အိႏၵိယႏိုင္ငံမွတဆင့္ ၀င္ေရာက္လာသည္ဟု သိရွိရပါသည္။ စစ္မျဖစ္မီအခ်ိန္တြင္ အာလူး တန္ခ်ိန္(၃၀၀၀၀) အား အိႏၵိယႏိုင္ငံသို႔ အမ်ားဆံုးတင္ပို႔ခဲ့ၿပီး၊ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္တြင္ တန္ခ်ိန္ (၂၆၀၀) သာတင္ပို႔ႏိုင္ခဲ့သည္။ ၎ကာလမ်ားတြင္ စိုက္ဧက (၁၃၀၀၀) သာရွိခဲ့ၿပီး တစ္ဧကအထြက္ႏႈန္း (၂-၃) တန္ထြက္ရွိခဲ့ပါသည္။ ၁၉၉၈-၉၉ ခုႏွစ္တြင္ အာလူးစိုက္ဧက (၅၇၈၈၀) ဧက စိုက္ပ်ိဳးခဲ့ၿပီး တတစ္ဧက (၃.၈) တန္ႏႈန္းျဖင့္ တန္ခ်ိန္ေပါင္း (၂) သိန္းေက်ာ္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္ခဲ့ပါသည္။
ျပည္တြင္သံုးစြဲမႈမွာလည္း တန္ခ်ိန္ (၂)သိန္းရွိပါသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ အာလူးစိုက္ဧကအမ်ားစု၏ (၇၅) ရာခိုင္ႏႈန္း ေက်ာ္စိုက္ပ်ိဳးထြက္ရွိၿပီး စိုက္ပ်ိဳးသူအတြက္ အက်ိဳးအျမတ္ရွိသည့္ သီးႏွံမ်ားျဖစ္သည့္အျပင္ အာဟာရဓာတ္တန္ဘိုးပါ ျမင့္မားသျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း စိုက္ပ်ိဳးျဖစ္ထြန္းႏိုင္ေသာ ေဒသမ်ားတြင္ တိုးခ်ဲ႕စိုက္ပ်ိဳးလ်က္ရွိပါသည္။
( မူရင္းေဒသ)
ေတာင္အေမရိကတိုက္၏ ပီရူးႏိုင္ငံသည္ အာလူးသီးႏွံ၏ မူရင္းေဒသျဖစ္ပါသည္။ ေတာင္အေမရိကတိုက္မွ ဥေရာပတိုက္ သို႔(၁၆) ရာစုႏွစ္တြင္ စတင္ေရာက္ရွိလာပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အမ်ားဆံုးစိုက္ပ်ိဳးေသာေဒသမ်ား
အာလူးကို ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ အမ်ားဆံုးစိုက္ပ်ိဳးၿပီး၊ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ မေကြးတိုင္း၊ မႏၱေလးတိုင္း၊ ဧရာ၀တီတိုင္း( ဟသၤတ)တို႔တြင္ စိုက္ပ်ိဳးၾကပါသည္။
ရာသီဥတု
အာလူးသီးႏွံသည္ေအး၍ သမရာသီဥတုကို ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ပါသည္။ မိုးေရခ်ိန္လက္မ (၄၀ မွ ၈၀) အတြင္း ရြာသြန္းေသာ ေဒသမ်ားတြင္ ျဖစ္ထါန္းပါသည္။ ဆည္ေရ၊ ေခ်ာင္းေရ၊ ေျမာင္းေရရရွိသည့္ ိ ေဒသမ်ားတြင္ ေဆာင္းရာသီတြင္ စိုက္ပ်ိဳးၾကပါသည္။ အာလူးစိုက္ပ်ိဳး ျဖစ္ထြန္းသည့္ အသင့္ေတာ္ဆံုးအပူခ်ိန္ မွ (၁၆-၂၇) ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္ျဖစ္၍ (၂၈) စင္တီဂရီစင္တီဂရိတ္ ထက္ေက်ာ္လြန္ပါက အပင္ႀကီးထြားမႈ ေႏွးေကြးသြားပါသည္။ အာလူးဥဆင္းမႈႏွင့္ ဥႀကီးထြားမႈအတြက္ ေန႔၊ ညအပူခ်ိန္ကြာျခားမႈ အနည္းဆံုး (၁၅) ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္ ရွိရန္လိုအပ္ပါသည္။ အာလူးပင္၏ သက္တမ္းမွာ ပံုမွန္အားျဖင့္ (၃) လခြဲမွ (၄) လအတြင္း ရွိၿပီး၊ ေန႔တာရွည္ပါက သက္တမ္းအနည္းငယ္ပိုရွည္၍ ေန႔တာတိုပါက သက္တမ္းအနည္းငယ္တိုပါသည္။
ေျမအမ်ိဳးအစား
အာလူးသီးႏွံကို ေျမနီ၊ ႏုန္းတင္ေျမ၊ ခဲေျမနက္ေျမမ်ိဳးတြင္ ေကာင္းစြာစိုက္ပ်ိဳးႏိုင္ပါသည္။ ေျမေစးေျမမ်ိဳးတြင္ အာလူးစိုက္ပ်ိဳးရန္ မသင့္ပါ။ အာလူးစိုက္ပ်ိဳးရန္ အသင့္ေတာ္ဆံုးေျမ၏ pH မွာ (၅.၅ မွ ၆.၅၀ အတြင္းျဖစ္ပါသည္။ ေျမအခ်ဥ္ဓာတ္နိမ့္ပါက အသင့္ေတာ္ဆံုးေျမ pH ရရွိေစရန္မွာ ထံုးထည့္ေပးရန္ လိုအပ္ကါသည္။
လက္ရွိစိုက္ပ်ိဳးခ်ိန္မ်ား
ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ မိုးအာလူးကို ယာေျမမ်ားတြင္ မတ္လ၊ ဧၿပီလတြင္ စိုက္ပ်ိဳးၿပီး ၾသ(ုတ္၊ စက္တင္ဘာလမ်ားတြင္ တူးေဖာ္ၾကပါသည္။ စကအာလူးအျဖစ္ ယာေျမမ်ားတြြင္ ဇူလိုင္၊ ၾသဂုတ္လတြင္ စိုက္ပ်ိဳးၿပီး ႏို၀င္ဘာလႏွင့္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ တူးေဖာ္ၾကပါသည္။ ေဆာင္းရာသီတြင္ ေရရရွိေသာ ေနရာမ်ားတြင္ ဇန္န၀ါရီလႏွင့္ေဖေဖာ္၀ါရီလတြင္ စိုက္ပ်ိဳးၿပီး ဧၿပီလႏွင့္ေမလမ်ားတြင္ တူးေဖာ္ႏိုင္ပါ သည္။ ေျမျပန္႕ေဒသမ်ားျဖစ္သည့္ မႏၱေလးတိုင္း၊ မေကြးတိုင္း (ဆင္ျဖဴကၽြန္း) ေဒသမ်ားတြင္ ကၽြန္းေျမႏွင့္သဲေခ်ာင္းမ်ားတြင္ ေအာက္တိုဘာလႏွင့္ ႏို၀င္ဘာလမ်ားတြင္ စိုက္ပ်ိဳးၿပီး ဇန္န၀ါရီလႏွင့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလမ်ားတြင္ တူးေဖာ္ၾကပါသည္။
လက္ရွိစိုက္ပ်ိဳးလ်က္ရွိေသာမ်ိဳးမ်ား
အမ်ားဆံုးစိုက္ပ်ိဳးေသာမ်ိဳးမွာ စစ္ဗိုလ္မ်ိဳး ျဖစ္ၿပီး အာလူး၊ ဥပံုသ႑န္မွာ ဘဲဥပံုႏွင့္ လံုး၀ိုင္းပံုရွိ၍ စိုက္ပ်ိဳးသည့္ေဒသမ်ားအေပၚမူတည္၍ ဖားမ်ိဳး၊ အ၀ိုင္းမ်ိဳးဟု ေခၚေ၀ၚၾကပါသည္။ မဟာမိတ္မ်ိဳး (Ally) အာလူးပံုသ႑န္မွာ လံုးရွည္ပံုရွိၿပီး၊ ပင္ေလာင္းၿမိဳ႕နယ္တြင္ စိုက္ပ်ိဳးၾက ပါသည္။ ေဒသမ်ိဳးျဖစ္သည့္ ျမက္ဆန္နီမ်ိဳး (သိုမဟုတ္) ရွမ္းမ်ိဳးသည္ အာလူးဥအရြယ္အစားေသးၿပီး လံုး၀ိုင္းပံုသ႑န္၇ွိၿပီး စိုက္ပ်ိဳးမႈ မွာလည္း နည္းပါးပါသည္။
မ်ိဳးတင္သြင္းစမ္းသပ္ျခင္း
၁၉၉၄-၉၅ ခုႏွစ္တြင္ စင္ကာပူႏိုင္ငံမွ အပင္တစ္သွ်ဳးေမြးျမဴနည္းျဖင့္ ရရွိပါသည့္ LKP-1, LKP-2, LKP-3 ႏွင့္ LKP-4 မ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ၁၉၉၆-၉၇ ခုႏွစ္တြင္ နယ္သာလန္ႏိုင္ငံမွ Latona မ်ိဳးႏွင့္ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံမွ မ်ိဳး (၇) မ်ိဳးျဖစ္ သည့္ Asterix, Caesar, Monalisar , Baraka , Glorrisant, Cantate ႏွင့္ Symfonia မ်ိုးမ်ားကို တင္သြင္းစမ္းသပ္ခဲ့ပါသည္။
ေျမျပဳျပင္ျခင္း
ထယ္ေရး(၈) လက္မအနက္ရရန္ ထယ္၉၂၀ ႀကိမ္ထိုးေပးရသည္။ ထို႔ေနာက္ ထြန္ (၄) စပ္အထိထြန္ေမႊေပးၿပီး ေပါင္းျမက္ကင္းစင္ ေအာင္ ေကက္ပစ္ရပါမည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ ၾကမ္းတံုးရိုက္၍ ေျမသိပ္ထားရသည္။
မ်ိဳးေစ့ႏႈန္း
အာလူးမ်ိဳးတြင္ မ်ိဳးစုနားေနခ်ိန္ (Tuber Dormancy) (၂-၃) လခန္႔ရွိပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ခ်က္ခ်င္းတူးေဖာ္ၿပီး အာလူးမ်ိဳးဥမ်ားတြင္ မ်ိုးအျဖစ္ ခ်က္ခ်င္းစိုက္ပ်ိဳး၍မရပါ။ တူးေဖာ္ၿပီး အာလူးမ်ိဳးမ်ားကို (၂-၃) လခန္႔ အေမွာင္ခန္းတြင္ စနစ္တက်သိုေလွာင္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။ မ်ိဳးဥအရြယ္အစားမွာ လံုးလတ္အရြယ္အစားရ်ိရန္လို ၿပီး စိုက္ပ်ိဳးခ်ိန္ မတိုင္မီ တစ္ပတ္အလိုတင္ မ်ိဳးဥမ်ားကို အနည္းဆံုးမ်က္ေစ့(၂) ခုခန္႔ပါေအာင္ ခြဲစိတ္၍ စိုက္ပ်ိဳးပါက မ်ိဳးလိုအပ္ခ်က္ ပိႆာေလ်ာ့နည္းသြားပါမည္။ တစ္ဧကအတြက္ မ်ိဳးလိုအပ္ခ်က္မွာ
မိုး အာလူး(ယာေျမ) – ၅၀၀ ပိႆာ
ေရ အာလူး – ၆၀၀ ပိႆာ
ေဆာင္း အာလူး – ၇၀၀ ပိႆာ
ေျမၾသဇာသံုးစြဲျခင္း
(က) သဘာ၀ေျမၾသဇာ – ႏြားလွည္း (၂၀-၃၀) စီး
(ခ) ဓာတ္ေျမၾသဇာ
(၁) ယူရီးယား – ၂၂၄ ေပါင္
(၂) တီစူပါ – ၃၃၆ ေပါင္
(၃) ပိုတက္ရွိ – ၂၂၄ ေပါင္
စိုက္ပ်ိဳးျခင္း
အားလူးစိုက္ပ်ိဳးျခင္းကို ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ ေရသြင္းစိုက္ပ်ိဳးနည္းႏွင့္ ကုန္းစိုက္ပ်ိဳးနည္းဟူ၍ နည္း(၂၀ နည္းျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးေလ့ရွိၾကပါသည္။ ဧရာ၀တီတိုင္း၊ မႏၱေလးတိုင္း၊ မေကြးတိုင္းတို႔တြင္ ကၽြန္းေျမမ်ားတြင္ စိုက္ပ်ိဳးနည္းႏွင့္ သဲေခ်ာင္းမ်ားတြင္ စိုက္ပ်ိဳးနည္းတို႔ျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးေလ့ ရွိပါသည္။ အပုပ္အနာကင္းေသာမ်ိဳး၊ မ်က္စိတိမ္၍ မ်က္စိနည္းေသာမ်ိဳးကို ေရြးခ်ယ္ရမည္။ အာလူးကို အလံုးလိုက္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ခြဲစိတ္၍လည္းေကာင္း စိုက္ပ်ိဳးၾကပါသည္။ မ်ိဳးအာလူးကို Aereton (6) စိမ္ၿပီးမွ စိုက္ပ်ိဳးရပါမည္။ တန္ၾကား၉၂.၅)၊ ပင္ၾကား (၆.၉) လက္မျခား၍ စိုက္ပ်ိဳးပါက (၁) ဧကတြင္ အပင္ဦးေရ (၁၅၀၀၀) မွ (၃၅၀၀၀) ထိ ၀င္ဆန္႔ပါသည္။
ေရသြင္းစိုက္ပ်ိဳးနည္း
ေရသြင္းစိုက္ပ်ိဳးနည္းကို ကေလာၿမိဳ႕နယ္၊ ဟဲဟိုးခ်ိုဳင့္၀ွမ္းတြင္သာ စိုက္ပ်ိဳးေလ့ရွိၾကပါသည္။ ေရေပးသြင္း၍ ေရအာလူး( ေဆာင္းအာလူး) အျဖစ္ ဇန္န၀ါရီလ၊ ေဖေဖာ္၀ါရီတြင္သာ စိုက္ပ်ိဳးၾကပါသည္။
ကုန္းစိုက္ပ်ိဳးျခင္း
ကုန္းေစာင္းဆင္ေျခေလ်ာ ေျမနီသဲ၀ွမ္းမ်ိဳးတြင္ စိုက္ပ်ိဳးေလ့ရွိပါသည္။ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း၊ ပင္ေလာင္း၊ ကေလာ၊ ပင္းတယ၊ ရြာငံၿမိဳ႔နယ္ မ်ားတြင္ မိုးအားလူးအျဖစ္ (မတ္လ၊ ဧၿပီလ) မ်ားတြင္ စိုက္ပ်ိဳးၾကပါသည္။
ကၽြန္းႏွင့္ သဲေခ်ာင္းစိုက္ပ်ိုးျခင္း
ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသမ်ားတြင္ ျမစ္ေရႀကီး၍ ျမစ္ေရက်သြားခ်ိန္တြင္ ႏုန္းတင္ေျမႏုမ်ားတြင္ ကိုင္းအာလူးအျဖစ္ စိုက္ပ်ိဳးေလ့ရွိပါသည္။ ကိုင္းအာလူးကို ေအာက္တိုဘာ၊ ႏို၀င္ဘာလမ်ားတြင္ စိုက္ပ်ိဳးၾကပါသည္။
အပင္ျပဳစုျခင္း
ဟဲဟိုင္းခ်ိဳင့္၀ွမ္းတြင္ စိုက္ပ်ိဳးေလ့ရွိသည့္ ေရအာလူး( ေဆာင္းအာလူး) စိုက္ပ်ိဳးရာတြင္ စိုက္ၿပီး (၄၅) ရက္သားတြင္ (၁) ႀကိမ္၊ ရက္သား (၆၀) တြင္ (၁) ႀကိမ္၊ အပင္သက္တမ္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ မျဖစ္မေန (၂)ႀကိမ္ ေရသြင္းေပးရပါမည္။ ေရမသြင္းမီၾကားေပါင္းလိုက္ျခင္းႏွင့္ ယူရီးယားဓာတ္ေျမၾသဇယ ေကၽြးျခင္း၊ ပိုးသတ္ေဆးဖ်န္းျခင္းတို႔ကို တစ္ၿပိဳင္နက္ေဆာင္ရြက္ၿပီး ေဘာင္တင္ေပးရပါမည္။
ကုန္းအာလူးကို ေတာင္ေစာင္းဆင္ေျခေလ်ာမ်ားတြင္ မိုးေရကိုအားထား၍ စိုက္ပ်ိုးျခင္းျဖစ္သျဖင့္ ေရသြင္းျခင္းလုပ္ငန္းကို အထူး ေဆာင္ရြက္ၿပီး ေဘာင္တင္ေပးရပါမည္။
ကုန္အာလူးကို ေတာင္ေစာင္းဆင္ေျခေလ်ာမ်ားတြင္ မိုးေရကိုအားထား၍ စိုက္ပ်ိဳးျခင္းျဖစ္ပါသျဖင့္ ေရသြင္းျခင္းလုပ္ငန္းကို အထူး ေဆာင္ရြက္စရာမလိုပါ။ စိုက္ၿပီး ရက္ (၃၀) သားခန္႔တြင္ ေပါင္းလိုက္ေပးရပါမည္။ တစ္လ(၂) ႀကိမ္ခန္႔ ေပါင္းလိုက္ေပးႏိုင္လွ်င္ ပိုေကာင္းပါသည္။ ေပါင္းလိုက္ျခင္းႏွင့္ ေဘာင္တင္ျခင္းကို တစ္ၿပိဳင္နက္တည္း ေဆာင္ရြက္ေပးရပါမည္။
ကိုင္းအာလူးကို ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသ ျမစ္ကမ္းပါးေသာင္ျပင္မ်ားတြင္ ျမစ္ေရက်ခ်ိန္တြင္ ႏႈန္းတင္ေျမႏုမ်ားတြင္ စိုက္ပ်ိဳးၾကသျဖင့္ ေျမၾသဇာအျဖစ္ ယူရီးယားကို အနည္းငယ္သာ ၾကဲပက္ေပးရန္ လိုၿပီး စိုက္ၿပီး (၄၅) ရက္တြင္ တစ္ႀကိမ္၊ ရက္ (၆၀) တြင္ တစ္ႀကိမ္ ၾကဲပက္ေပးရပါမည္။ ေရသြင္းျခင္းလုပ္ငန္း လံုး၀ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္းမရွိပါ။
ေရသြင္းျခင္း
မိုးရာသီတြင္စိုက္ပ်ိဳးေသာ အာလူးမ်ားကို ေရသြင္းေပးရန္ မလိုအပ္ပါ။ ဆည္ေရ၊ ေခ်ာင္းေရ ေျမာင္းေရရရွိသည့္ ေဒသမ်ားတြင္ ေဆာင္းရာသီတြင္ စိုက္ပ်ိဳးပါက ေျမအမ်ိဳးအစားႏွင့္ အပင္သက္တမ္းေပၚမူတည္ၿပီး၊ ေရသြင္းသည့္ အႀကိမ္ (၃)ႀကိမ္မွ (၅) ႀကိမ္အထိ ေရေပးသြင္းရန္ လိုအပ္ပါသည္။ အာလူးစိုက္ခ်ိန္တြင္ ေအာက္ျမန္မာျပည္ေဒသမ်ားတြင္ အပင္ေပါက္ရရွိေစရန္ စိုက္ၿပီး တစ္ပတ္အတြင္း မျဖစ္မေနေရေပးသြင္းသင့္ပါသည္။ အပင္ေပါက္စံုသည္အထိ ေျမတြင္းအစိုဓာတ္ မျပတ္ေစရန္ဂရုစိုက္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။ ေရေပးသြင္း သည့္အခါ အာလူးစိုက္ေဘာင္မ်ားၾကားတြင္ ၾကာရွည္စြာေရ၀ပ္ျခင္း၊ ေရစိမ့္ျခင္းမ်ားမရွိေစရန္ ဂရုစိုက္ရပါမည္။ ေရ၀ပ္၊ ေရစိမ့္ျခင္းမ်ား ရွိပါက အာလူးမ်ိဳးဥမ်ား ပုပ္၍ ပ်က္စီးသြားႏိုင္ပါသည္။
ပိုးမႊားေရာဂါကာကြယ္ျခင္း
အာလူးစိုက္ခင္းမ်ားတြင္ အဓိကက်ေရာက္သည့္ ပိုးမႊားမွာ 28-Spotted Beetle ေခၚ(၂၈) ေျပာက္က်ိုင္း က်ေရာက္ပာသည္။ မိုးရာသီတြင္ မိုးနည္းၿပီးေျခာက္ေသြ႕ေသာကာလမ်ားႏွင့္ ေဆာင္းရာသီတြင္ ေျခာက္ေသြ႔ေသာကာလမ်ားတြင္ က်ေရာက္တတ္ပာသည္။ ၎ပိုးကို ကာကြယ္ရန္အတြက္ Decis ႏွင့္ Alsan ပိုးသတ္ေဆးမ်ားျဖင့္ ကာကြယ္ႏိုင္ပာသည္။
အာလူးစိုက္ခင္းတြင္ အဓိကက်ေရာက္တတ္သည့္ ေရာဂါမွာ၊ Early Blight, Late Boight ႏွင့္ Bacterial wilt ေခၚ ပင္ညႈိးေရာဂါမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ Late Blight ေရာဂါသည္ မိႈေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး မိုးရာသီတြင္ ေလထုတြင္ စိုထိုင္းစမ်ားပါက၊ ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈ ျမန္ဆန္ၿပီး အာလူးခင္းမ်ား ပ်က္စီးသည့္အထိ က်ေရာက္တတ္ပါသည္။ ၎ေရာဂါကို ကာကြယ္ရန္ Ridomil M.Z မႈိသတ္ေဆးကို ေရာဂါက် ေရာက္ႏိုင္သည့္ အေျခအေနေပၚမူတည္ၿပီး ပက္ဖ်န္းကာကြယ္ရန္ တစ္ဧကလွ်င္ (၃-၅) ကီလိုဂရမ္ႏႈန္းလိုအပ္ပါသည္။ Early Blight ေရာဂါသည္ ရာသီဥတုေျခာက္ေသြ႔ၿပီး အနည္းငယ္ စြတ္စိုသည့္ ကာလမ်ားတြင္ က်ေရာက္တတ္ပာသည္။ ၎ေရာဂါကို ကာကြယ္ရန္ Daconil မႈိသတ္ေဆး (၃) ကီလိုဂရမ္ႏႈန္း အပင္ငယ္စဥ္ကပင္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ပက္ဖ်န္းရန္ လိုအပ္ပါသည္။ Bacterial wilt (အာလူးပင္ညႈိးေရာဂါ) သည္ Bacteria ေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး ၎ေရာဂါကို ကာကြယ္ရန္ အတြက္ အာလူးစိုက္ေျမအား (၂-၃) ေျမလွပ္ ထားေပးျခင္းႏွင့္ အာလူးႏွင့္မ်ိဳးရင္းတူသည့္မ်ိဳးမ်ား (ဥပမာ – ခရမ္းခ်ဥ္၊ ငရုတ္၊ ခရမ္း) တို႔ႏွင့္ သီးထပ္စိုက္ပ်ိဳးမႈမွ ေရွာင္ၾကဥ္ရမည္ ျဖစ္ပါ သည္။
အာလူးမ်ား စားသံုးရန္ႏွင့္မ်ိဳးအတြက္ သိုေလွာင္ထားရွိစဥ္ အဓိကဖ်က္ဆီးသည့္ပိုးမွာ Tuber Moth ေခၚ အာလူးဥတိုး ဖလံဆိုး၀ါးစြာ က်ေရာက္တတ္ပါသည္။ အလင္းေရာင္ရသည့္ အခန္းမ်ားတြင္ ပိုမိုျဖစ္ပြားေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရပါသည္။ မ်ိဳးအျဖစ္ထားသည့္ အာလူးမ်ိဳးမ်ား တြင္ မ်က္စိမ်ားကို ထိုးေဖာက္ ဖ်က္စီးျခင္းမွ ကာကြယ္ရန္ Sevin ေဆးမႈန္႔ျဖင့္ ပက္ဖ်န္းကာကြယ္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။ စားသံုးရန္အတြက္ သိုေလွာင္ပါက အေမွာင္ခန္းတြင္ သိုေလွာင္ထားရန္ လိုအပ္ပါသည္။
တူးေဖာ္ျခင္းႏွင့္အထြက္
(က) အာလူးကို ၾသဂုတ္လမွ စက္တင္ဘာလအတြင္းတြင္လည္းေကာင္း
(ခ) ေဆာင္းအာလူးကို ဧၿပီ မွ ေမလအတြင္းတြင္လည္းေကာင္း တူးေဖာ္ၾကသည္။
စိုက္ၿပီး (၃) လခြဲခန္႔ၾကာလွ်င္ အာလူးပင္မ်ားေျခာက္ေသြ႕ႏႈန္း က်သြားပါသည္။ ထိုအခ်ိန္တံင္ အာလူးတူးေဖာ္ရန္ အေကာင္းဆံုးအခ်ိန္ ျဖစ္ပါသည္။ ေပါက္ျပားျဖင့္ေပါက္၍လည္းေကာင္း၊ အေၾကာင္းလိုက္ ထယ္ထိုး၍လည္းေကာင္း တူးေဖာ္ၿပီး လက္ျဖင့္ ေကာက္ယူရ သည္။ တူးေဖာ္ခ်ိန္ေစာပါက ကိုင္တြယ္သယ္ယူရာတြင္ ပုပ္တတ္သည္။ ရင့္မွ တူးေဖာ္လွ်င္အထြက္ေကာင္း၍ အထားခံသည္။ ေျမမာလွ်င္ အာလူးဥေဖာ္ရာ တြင္ဥမ်ားကိုထိခိုက္ဒဏ္ရာမ်ား ရေစတတ္ပါသည္။ ေျမအေျခအေနႏွင့္ မ်ိးအေျခအေနေပၚမူတည္၍ အထြက္ႏႈန္းမွာ မ်ိဳးႏႈန္းပမာဏ၏ (၅ ဆ မွ ၁၀ ဆ) အထိ ထြက္ရွိႏိုင္သျဖင့္ အထြက္မွာ (၃၀၀၀ မွ ၇၀၀၀) ပိႆထိ ထြက္ရွိႏိုင္ပါသည္။
စနစ္တက် ထားသိုထုပ္ပိုးျပဳျပင္ျခင္း
တူူးေဖာ္ၿပီးသည့္ အာလူးမ်ားကို ေလ၀င္၊ ေလထြက္ေကာင္းၿပီး ေျခာက္ေသြ႕ေသာအခန္းမ်ားတြင္ ထားသိုႏိုင္ပါသည္။ ထာသိုျခင္းမျပဳမီ အာလူးပုပ္မ်ားေရြးခ်ယ္ျခင္း၊ ဒဏ္ရာရအာလူးဥမ်ားကို ဖယ္ထုတ္ၿပီး သတ္မွတ္ထားသည့္ အရြယ္အစားအလိုက္ အမ်ိဳးအစားခြဲျခား၍ သိုေလွာင္ႏိုင္ပါသည္။ သိုေလွာင္စဥ္ အစိုဓာတ္ျပန္႔ျခင္းမရွိေစရန္ ဂရုစိုက္ရပါမည္။ စားသံုးမႈအတြက္ အေမွာင္ခန္းတြင္ ထားသိုသင့္ သည္။ အေလင္းေရာင္ရရွိပါက အာလူးဥခြံအေရာင္စိမ္းလာၿပီး စားသံုးမႈအဆင့္အတန္း (Eating Quality) က်ဆင္းသြားပါသည္။ အေအးခန္းမ်ားတြင္ အပူခ်ိန္ (၅-၁၀) ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္ ႏွင့္ စိုထိုင္းစ (၆၀-၇၀%) တြင္ ထားသိုပါက အာလူးမ်ိဳးဥမ်ား အေညွာင့္ေပါက္ျခင္း မွ ကာကြယ္သည့္အျပင္ စားသံုးမႈအဆင့္အတန္း(Eating Quality) ကို (၅) လႏွင့္အထက္ ထိန္းသိမ္းထားရွိႏိုင္ပါသည္။ အာလူးမ်ားကို ေလလံုသည့္အိတ္မ်ားႏွင့္ တင္ပို႔ေရာင္ခ်ျခင္းမျပဳသင့္ပါ။ ေလ၀င္ေလထြက္ေကာင္းသည့္ ပလပ္စတစ္အိတ္က်ဲမ်ားျဖင့္ တင္ပို႔ေရာင္းခ်ႏိုင္ ပါသည္။
Source by –
ဟင္းသီးဟင္းရြက္စိုက္ပ်ိဳးနည္း
စိုက္ပ်ိဳးေရးနည္းပညာ
#Credit_to_Pissaya_Myanmar
Comments
Post a Comment